کد مطلب:974 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:30

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

تفاوت انسان با حيوانات چيست؟

همچنان كه انسان در برخي استعدادها با حيوانات مشترك است، داراي ويژگيهايي نيز هست. حيوانات، مانند انسان داراي حواس، عاطفه، هوش(درك موقعيت) و حافظه اند. امّا استعدادها و نيروهايي كه ويژه انسانند و او را از حيوانات جدا مي كنند، عبارتند از:
تفكرّ، كه نيروي نتيجه گيري از معلومات و داشته هاست و نتيجه آن، دانش و گسترش دانشهاي انسان است.
تعقّل، كه نيروي سنجش و ارزيابي معلوم ها و بازشناختن دانش درست از دانش نادرست(در علم نظري) و تميز ميان خوب و بد(در علم عملي) است.
انتخاب و اراده، كه راه آن با قدرت تعقّل و سنجش و ارزيابي باز مي شود. در اثر وجود نيروي تعقل و انتخاب است كه انسان در دايره مسئوليّت و تكليف گام مي گذارد و تكاليف و حدود الهي را بر دوش مي گيرد.
وجدان، كه نيروي قضاوت كننده دروني است و همان است كه موجب مي شود انسان پس از انجام كار نادرست، پشيمان شود و به گناه خود اعتراف كند.
فرقان، همان عقل است كه از يك حيث درك كننده حق و باطل و خوب و بد است، البته به گونه كلّي.
به هر حال، تفاوت بنيادين انسان و حيوان، وجود حقيقتي است كه قرآن آن را به «خَلق اخر» خوانده و فرموده است: «انساناه خلقاً آخر».(2) و مقصود همان روح انساني
ـــــــــــــــــــــ
(1)1 - الميزان، ج 2، صص 247 تا 250.
2 - سوره مؤصول، آيه 12.

ـ22ـ
است كه عبارت از مرتبه اي عالي تر از بُعد جسماني، نباتي و حيواني است و نيروي دروني جداكننده حق از باطل است و در اثر مجاهدت نفساني و تقوا به دست مي آيد و...
اين نيروها و استعدادها در تركيب و تعامل با يكديگر، چه بسا نيروها و امكانات وجودي ديگري را در انسان شكل مي دهند به گونه اي كه حركت و رشد روحي انسان را تا بي نهايت در افق ديد خود جاي دهند.

(بخش پاسخ به سؤالات )


ـ23ـ